စည္​​ေတာ္​သံကဗ်ာ​ေရးနည္​း

**စည္ေတာ္သံကဗ်ာေရးနည္း**

ေလးဆစ္အတိုင္း

၁။ အခ်ိဳးေလးခ်ိဳး (အခ်ိဳး၃ခ်ိဳးလည္းစပ္ဆိုနိုင္)
၂။ ပထမအခ်ိဳး
   ၂ပါဒစီ စပ္ဖြဲ႔ေလ့ရွိျပီး စာလံုး ၃လံုးပါ ပါဒဝက္ ၂ခါစီယူ
   (ေလးဆစ္မွာ ပါဒဝက္သာ အထားမ်ား)
    ပထမအခ်ိဳး လဟု သံ ဒုတိယပါဒဝက္မွာယူရန္- ေတး
    သြားအရ ပါဒလကၤာရထည့္ရန္ ။(ေလးဆစ္မွာမထည့္
    လို႔ရပါတယ္။)
    ဒုတိယပါဒရဲ႕ေရွ႕ပါဒမွာပိုဒ္တြင္းကာရန္ (ပါဒလကၤာရ
    ထည့္ပါက အသံလွ)  ။ေနာက္ပါဒဝက္ အခ်ကို
    ေလးဆစ္လို ဂရု သံနဲ႔ ခ်ရန္
၃။ ဒုတိယအခ်ိဳး
    ၂ပါဒစီ ပါရျပီးပထမပါဒကို စာ ၃လံုးစီနဲ႔ ပါဒဝက္ ၂ခါ။
    ေနာက္ပါဒဝက္ကို လဟု သံ နဲ႔ ပဓာနကာရန္ယူပါ။
    ပါဒလကၤာရ ထည့္ရပါမယ္။
    ဒုတိယပါဒမွာပိုဒ္တြင္းကာရန္ ဆက္ယူကာေနာက္ဆံုး
    အခ် ကိုလည္း ေလးဆစ္အတိုင္း ပထမအခ်ိဳးအခ်လို
    ကာရန္တူ ဂရုသံ နဲ႔ခ်ရန္။
၄။ တတိယအခ်ိဳး ၂ပါဒ
     ေလးဆစ္ပံုစံပ/ဒုခ်ိဳးအခ်အတိုင္းေနာက္ဆံုးစာလံုးကို
     ခြာေထာက္ကာရန္ျပန္ယူရန္။
     ဒုတိယပါဒဟာ ပါဒဝက္ ၂ခုရွိျပီး ေရွ႕ပါဒဝက္ကို ပိုဒ္
     တြင္းကာရန္ ၊ ေနာက္ပါဒဝက္အခ်ကို ေလးဆစ္ အ
     တိုင္း လဟု ကာရန္ (ေအာက္ျမစ္/ဝစၥံေပါက္အသံ)
     စာ၅လံုးခန္႔ထားပါရန္။
၅။   (၃ခ်ိဳးထဲဆိုရင္ေတာ့ တတိယအခ်ိဳးကတ/စ ေပါင္း
       ထားလို႔ ၄ပါဒ ရွိပါမယ္။)
၆။  စတုထၱအခ်ိဳး
     အမ်ားအားျဖင့္ ပါဒ၂ေၾကာင္း။ ထို႔ ထက္လည္းပိုနိုင္။
     ပထမပါဒမွာ ပါဒဝက္၂ခုရွိျပီး စာ ၃လံုးစီ၊ ေနာက္ပါဒ
     ဝက္မွာ လဟုသံယူ၊ ပါဒလကၤာရထည့္ရန္
     ဒုတိယပါဒဟာ ေလးဆစ္လိုပဲ စာ၄ လံုးသာ ရွိရျပီး
     ပိုက္တြင္းကာရန္ ဆက္ယူကာ ေနာက္ဆံုးစာလံုးကို
     တအခ်ိဳးအခ်အတိုင္း ကာရန္တူ ခ်ပါ။
၇။  အခ်ိဳး၄ခ်ိဳးလံုးကိုမွ တစ္ပိုဒ္ပါ ။ တစ္ပုဒ္မွာ  ၃ပိုဒ္နဲ႔
      အထက္စပ္ဖြဲ႔ႏိုင္။
၇။  စတုတၲအခ်ိဳးမွာပါဒ၃ေၾကာင္းထားမယ္ဆိုရင္ ဒုတိယ
     ပါဒ ပိုက္တြင္းကာရန္ကို (တိုင္သံ) ၁၀ ပါးထဲကထား
     ရင္အသံပိုသာပါတယ္ နဲ႕ တသ္ပိုဒ္နဲ႔တစ္ပိုဒ္ ပိုဒ္
     ဆက္ကာရန္ယုူဘို႔ လို႔စည္ေတာ္သံကဗ်ာရဲ႕ပထမ
     ဆံုး ဆရာ ဆရာေနဘုန္းမိုရ္က လမ္းျပေပးထား ပါ
     တယ္။ ဒုတိလမ္းျပေပးသူက ဆရာကိုၾကီး - ေဆာင္း
     နွင္းဆီနဲ႔ နမူနာေလ့လာတာက လယ္တီဦးေမာင္ၾကီး
     ကဗ်ာမ်ားပါ။

       စတုတၲအခ်ိဳး ၃ပါဒ ပါ။
  **ဘုရားစံုစံုဖူးစို႔ေနာ္**
         စည္ေတာ္သံ
   
  *ေရာင္အဝါ  ျဖာက်လင္း  ပါလို႔
    ရာဇမင္း  ရယ္တဲ့  ေနျပည္{ေတာ္}။

    ဥပါၸတသႏၲိ  ေစတီ(ထူး)  မယ္
    ကြန္႔(ျမဴး)ပူ{ေဇာ္}။

    ေ႐ႊတိဂံုရည္{ေရာ္}
    ဖူး{ေျမာ္} မယ္တည္ထား။

    အေလာင္းေတာ္  ေ႐ႊဟ(သၤာ) တဲ့
    ေႁခြရံ(ကာ) ေလးပါးနတ္*  ရယ္က
    သပၸာယ္ပံု[မ်ား]။    

         *ဗုဒၶေမြသရီ  ပနံ[ထား]  တာက
           သဏၭာန္လား  ရယ္တဲ႔  သက်ရံ{သီ}။

           ကႆပဗုဒၶ  ပံုေတာ္ပြား  ရယ္
           ျပံဳးထားပံု{တည္} ။

           ရတနာစိန္{စီ}
           သဒါၶ{ညီ} ေမာ္ကြန္း။

           စက်င္ေက်ာက္  ဆင္းတုေတာ္ ကယ္
           ထြင္းထုေသာ္  ေဆာင္နိမိတ္*  ရယ္လို႔
           ေအာင္ဘိသိတ္[သြန္း]။    

  *သမိုင္းဝင္  ေအာင္ျမင္[က်ြန္း] ဟာမို႔
    ေနာင္ျပင္ထြန္း ရယ္တဲ့  ေရွးေစ{တီ}။

    ဓိဌာန္ျပဳ  ေအာင္ပြဲဆက္ ကယ္
    ေ႐ႊလက္လွ{မည္} ။

    ဗ်ာဒိတ္ေတာ္{ရည္}
    ဌာပနာ{တည္} ဓာတ္ေတာ္ျမဴး။

    ဆႏၵျပည့္  ႀကံေဆာင္ခ်င္ ပါလို႔
    ရန္ေအာင္ျမင္  ေ႐ႊလက္လွ* ရယ္က
    ဖူးရခြင့္ထူး။       ။

                 စမ္းစမ္း(မေနာေျမ)
{  }  ပဓာနကာရန္နွင့္ခြာေထာက္ကာရန္
[  ]   ပိုဒ္ဆက္ကာရန္
*   လဟုသံ  ျဖစ္နိုင္လ်ွင္တိုင္သံ ၁၀ ပါးမွသံုးရန္

   **လျမတ္ကဆုန္**

* ေလအလာ ယိမ္းနြဲ႕ျမဴး  ပါလို႔
   စိမ္းလဲ့ဖူး  ရယ္တဲ့  စကားဝါ။
   သင္းၾကိဳင္ၾကိဳင္  နံ႔သာပြား တယ္
   ခ်ရားေဝဆာ(ေလ့) ။
   ေငြလစႏၵာ
   ေရာင္ျခည္ျဖာ ထိန္လင္း။
   ျပိႆငယ္ ယွဥ္မွီ  လို႔
   သည္ရာသီ  ဖုသ်ွနတ္  ကယ္
   ဓါတ္ဆန္းလို႔(ဝင္း)။ 

   *ဗုဒၶဝင္ မဟာ(မင္း) ကိုလ
    အခါတြင္း  ပါတဲ႔ လကဆုန္။
    အင္ၾကင္းျမိဳင္  ပင္ခတ္ကိုင္း မယ္
    ႏွဳိင္းဖြဲ႕မကုန္(ေလ့) ။
    ေလာင္းေတာ္ျမတ္ဂုဏ္
    သိုင္းျခံဳကာ  ေဝျဖာထြန္း။
    ေလာကဓာတ္  သံုးမ႑ိဳင္  တဲ႔
    ဘုန္းေတာ္ပိုင္  ဂုဏ္အပြင့္  ကယ္
    တင့္ထူးေစ(ညႊန္း)။

*ဝိသာခါ  ေညာင္ေရ(သြန္း) ပါလို႔
   ေအာင္ေစညႊန္း  ရယ္တဲ့  စန္းတူျပိဳင္။
   ပုဏၰားငယ္  နကၡတ္မွဴး
   ျမဴးလို႔ျမိဳင္ျမိဳင္(ေလ့) ။
   လကဆုန္တိုင္
   အျပိဳင္ဆိုင္  ဆင္နႊဲ။
   ႏုေမာဒနာ  စိတ္ရည္သန္  လို႔
   နိဗၺဴစံ  မ်ားလူကမ္း  တယ္
   လွမ္းေညာင္ေရ(ပြဲ) ။

    *ျမတ္အလွဴ  စိတ္သန္(ဇြဲ)  ရယ္နဲ႔
      ဓိဌာန္ျမဲ  ပါလို႔  ခ်မ္းၾကည္စြာ။
      နတ္ရွင္လူ အပူေအး
      ေဘးကင္းေစရာ(ေလ့) ။
      ေညာင္ေရေတာ္ခါ
      စမ္းပမာ  ႏိုင္ငံတလႊား။
      ညႊတ္တြား  ၾကည္သဒၶါ  နဲ႔
      ျပည္ရြာမွာ  ဓမၼာလႊမ္း တယ္
      ခ်မ္းေျမွ႕ေစသား ။       ။

                စမ္းစမ္း(မေနာေျမ)

24-9-2916  ေန႔က လမ္းျပၾကယ္စင္ နွစ္ပတ္လည္အ ထူးထုတ္မဂၢဇင္းသို႔ ေပးပို႔ထားတဲ႔စာမူပါ။ စတုတၲအခ်ိဳး ၂ ပါဒပါ။

၁။**ဆယ့္နွစ္လရာသီခ်ိန္ခါညီ**
             (စည္ေတာ္သံ)

*သည္​ရာသီ  လတန္​ခူး  ပါတဲ႔
   နွမျမဴး​ ရတဲ့ သၾကၤန္​ပါ။
   ဝါေရႊေရႊ  ထူးပိေတာက္ ငယ္​
   တစ္ေခါက္ပြင့္လါ(ေလ့)။
   ကဆုန္​ခါ
   ေအးသီတာ​-ေညာင္​​ေရသြန္​း။
   ျပည္​႐ြာမွာ ဓမၼာလႊမ္​း  လို႔
   ခ်မ္​း​ေျမႇ့​ေစ(ၫႊန္​း) ။

*ခါနယုန္​​ ေသာ္​တာ(႐ႊန္​း)  ပါဘိ
   ေမာ္​ကာထြန္​း ေလတဲ့ စံပယ္​ျဖဴ။
   စာသဘင္​  အ​ေျချမင္​့  မယ္
   ဘုန္​း​ပြင့္ေမာ္ထူ(ေလ့)။
   ဝါဆိုမူ
   ဆြတ္ခ်ဴယူ ပုန္းညက္ပဲ။   
   ျမတ္​စိ​ေႏၲ ထံ​ေတာ္​သြင္​း  တယ္
   ပဥၨင္​းခံ(ပြဲ) ။

*စာ​ေရးတံ  အလွဴ(မဲ)  ကိုလ
   ယူႏႊဲ ပါတဲ့  လဝါ​ေခါင္​။
   သိဟ္ရာသီ ျခေသၤ့ျမဴး  ကယ္
   ခတၲာဖူးေအာင္(ေလ့)။
   ​​​ျမန္မာ့ဂုဏ္ေဆာင္​
   ေလွေဖာင္ဖဲြ႔ ေတာ္​သလင္​း။
   ကန္​ရာသီ  ရင္​းမာ​ေမႊး လို႔
   ေဆာ္​​ေသြး​ေလ(ညင္​း) ။

  *အသဝနီ  နကၡတ္​(ခင္​း)  ရင္ျဖင့္
    ၾကိဳင္​သင္​း​ ေလတဲ့ ၾကာငါးမည္​။
    မီးျမင္​းမိုရ္​  ပူ​ေဇာ္​ၫႊတ္​ ကယ္​
    သီတင္​းက်ြတ္​ၿပီ(ေလ့)။
    ျမတ္​ကထိန္​ရည္​
    လွဴမည္ပ  ၾကာသကၤန္​း။
    တန္​​ေဆာင္​တိုင္​ၾကယ္​စံုက်င္​း တယ္
    ဆက္​သြင္​းလွဴ(ဒါန္​း)။

*စာဆိုရွင္​  ဂုဏ္​တင္​(ဆန္​း) ပါဘိ
  သဇင္​လန္း ပါတဲ့  ဓႏုရာသီ။
  မိဂသီ  နတ္​​ေတာ္​ဦး  မယ္​
  သီက်ဴးမွန္းရည္(ေလ့)။
  ျမခြာညိဳရီ
  သင္​းၾကည္​ၾကည္​ပ်ံ႕ေမႊး။
  သည္​္​ျပာသို အ​ေမ​ေန႔ ကယ္​
  မ​ေမ့လြမ္း(ေတး)။

*​ေပါက္​လဲငံု ဟိုပင္​(ေလး) မွာျဖင့္
  ပ်ိဳခင္​ေငး  ရတဲ့ ဆက္​ရက္​ပ်ံ။
  ကံုရာသီ တပို႔တဲြ ရယ္​
  မီးဖုန္​းပဲြညံ(ေလ့)။
  ေနြဂိမွာန္​
  ​ေတာင္​ျပန္​​ေလ ငါးၾကင္​းျမဴး။
  သဲ​ေစတီ တည္​တ​ေပါင္​း ဝယ္
  ဆု​ေတာင္​းရည္​စူး။        ။

                  စမ္းစမ္း(မေနာေျမ)